Монголын сайтын холбооноос , Харилцаа холбооны зохицуулах хороо, Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Оюуны өмчийн газар, мэдээллийн технологийн “Айтүүлс” ХК-тай хамтран “Вэб сайт, фэйсбүүк хуудас хөгжүүлэлт, хамгаалалт ба эрх зүйн орчин” сэдэвт сургалтыг 2022 оны хоёрдугаар сарын 18-ны өдөр зохион байгуулах гэж байна.
Харин та өдөрт хэдэн цагийг нийгмийн сүлжээнд өнгөрүүлдэг вэ?
Нийгмийн сүлжээ таны амьдрал биш
Хэрэглээ байх учиртай
Харилцаа холбооны зохицуулах хороо, Цагдаагийн ерөнхий газар хамтран цахим орчны зөв зохистой хэрэглээг төлөвшүүлэх, хүүхдийн эрхийг хамгаалах, цахим орчинд үйлдэгдэж болзошгүй гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх, олон нийтэд эерэг мэдээ, мэдээллийг түгээх зорилгоор “Цахим соёл” аяныг 2022 оны 01 дүгээр сарын 03-ны өдрөөс эхлүүлж байна.
Харилцаа холбооны зохицуулах хороо нь НҮБ-ийн хүүхдийн сантай хамтран эцэг, эхчүүдэд өөрийн хүүхдийн цахим хэрэглээнд хяналт тавих, цахим орчинд учирч болох эрсдлээс хамгаалах, цахим орчны зохистой хэрэглээг дэмжих “Эцэг эхийн хяналтын программ” буюу Parental control системийг хөгжүүлж, нэвтрүүлээд байна.
Тус төслийн зорилго нь Монгол Улсад хүүхэд хамгааллын тогтолцоог сайжруулан, ялангуяа Ковид-19 цар тахлын үед хууль зөрчсөн, сэжигтэн, гэрч, хохирогч болон эрсдэлт бүлгийн хүүхдэд хүрч үйлчлэх хууль эрх зүйн тусламж үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэхэд оршино.
НҮБ-ын Хүүхдийн сан, Харилцаа холбооны зохицуулах хороо хамтран Ерөнхий боловсролын сургуулийн 9-12 дугаар ангийн сурагчдын дунд “Цахим орчныг зохицуулах хэрэгтэй юу?” сэдэвт илтгэх ур чадвар, цахим мэтгэлцээний тэмцээнийг 2021 оны 10 дугаар сарын 25-аас 2021 оны 11 дүгээр сарын 28-ны өдрүүдэд цахимаар зохион байгууллаа.
НҮБ-ын Хүүхдийн сан, Харилцаа Холбооны Зохицуулах Хороо, Гэр бүл, хүүхэд, залуучуудын газар, Монголын Карл Попперын Мэтгэлцээний нийгэмлэг хамтран Ерөнхий боловсролын сургуулийн 9-12 дугаар ангийн сурагчдын дунд зохион байгуулж буй илтгэх ур чадвар, мэтгэлцээний тэмцээнд 115 баг оролцож, 2-р шатанд дараах 32 баг шалгарлаа.
Өсвөр үеийнхний цахим орчны зөв зохистой хэрэглээний талаарх мэдлэгийг нэмэгдүүлэх, нийгмийн сүлжээний олон талт асуудлыг судалж, өөрийн болон бусдын үзэл бодлыг хүндэтгэн үзэл бодлоо чөлөөтэй, нээлттэй илэрхийлэх, багаар хамтран ажиллах, харилцааны чадваруудыг хөгжүүлэх зорилгоор ерөнхий боловсролын сургуулийн 9-12 ангийн сурагчидын дунд цахим мэтгэлцээнийг зохион байгуулах гэж байна.
Энэхүү дүрэм нь дэлхий даяар тархаад буй цар тахлаас шалтгаалан мэтгэлцээнтэй холбоотой өсвөр үеийнхэнд чиглэсэн тогтмол зохион байгуулагддаг үйл ажиллагааг тасалдуулахгүй байх, мэтгэлцэгчдэд мэтгэлцэх боломжийг олгох үүднээс Монголын Карл попперын мэтгэлцээний нийгэмлэгээс баталсан түр дүрэм болно.
“МакДоналдс Монголд салбараа нээнэ”, “2012 оны 12 сарын 21-ний өдөр дэлхий сүйрнэ”, “Тарвага эрт үүрнээсээ гармагц газар хөдөлдөг”, “Айсланд гадаад хүнтэй суусан эмэгтэйд 5000 ам.доллар сар бүр өгнө” гэсэн мэдээлэл бий.
Цахим зурвасаар илрэх бэлгийн хүчирхийлэл /Sexting/ гэдэг нь өдөөн хатгасан буюу бэлгийн харилцааны агуулга бүхий зураг, зурвас, дүрс бичлэгийг илгээх, онлайн орчинд нийтлэх үйлдэл юм. Энэ нь нийгмийн болон хууль зүйн үр дагавартай зүйл.
Соёл гэдгийг хүн төрөлхтний бүтээсэн эд баялаг, оюун ухааны ололтын цогц хэмээн тайлбарлажээ. Тэгвэл цахим орчны соёлын тухай ойлголтыг даяаршсан нийгэм хэрхэн хэрэглэж байгааг Монгол – Японы жишээн дээр харьцуулж үзвэл:
Таны хүүхдэд дараах шинж илэрвэл цахим орчинд дээрэлхүүлж магад хэмээн нягтлах шаардлагатай.
Боловсрол соёл шинжлэх ухааны сайд асан Ж.Батсуурийн 2016 оны 9 сарын 16-ны А/43 тушаал[1] нь улсын хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулж байгаа ерөнхий боловсролын бүх сургуулийн багш сурагч нар хичээлийн цагаар гар утас хэрэглэхгүй байх тухай юм.
Та бүхэн анзаарсан бол фэйсбүүкээ нээх үед 10 мэдээлэл тутмын 4 нь бараа бүтээгдэхүүний зарын шинжтэй мэдээлэл байрших болсон. Энэ нь биднийг цахим худалдан авагчид болоод нилээдгүй цаг хугацааг үдснийг харуулж байна.
НҮБ-ын 2016 онд гаргасан цахим засаглалын судалгааны тайланд дурдсанаар БНСУ цахим засгийн үзүүлэлтээр дэлхийд 3 дугаар байрт, Ази тивд 1 дүгээр байрт орсон тус улсын онлайн контентийн зохицуулалттай танилцъя.
2016 оны 7, 8 дугаар сарын мэдээллээр ХБНГУ-д хэрэглэгчийн мэдэгдлээр хууль бус контентыг устгасан байдал Facebook-т 39-46%, YouTube-д 10-90%, Twitter-т 1%-тай байна. Энэ нь хэрэглэгчийн гомдлоор хууль бус контентыг устгах тал дээр нийгмийн сүлжээ ихэвчлэн “хойрго” ханддаг болохыг харуулсан байж болохоор байна.
Судалгааны үр дүнгээс харахад ажилтнуудын 75% буюу ихэнх нь ажлын цагаар ажил дээрээ олон нийтийн цахим сүлжээг тогтмол ашиглаж байна. Энэ нь ажил олгогч болон ажилтнуудын хооронд олон нийтийн цахим сүлжээний хэрэглээг хязгаарлах эсэх, түүнийг хэрхэн зохицуулах талаар нэгдсэн ойлголттой байх шаардлагыг бий болгож байна.
Тус улсад интернетийн үйлчилгээ үзүүлэгч (ISP), интернетийн контент нийлүүлэгч (ICPs)-тэй холбоотой харилцааг Өргөн нэвтрүүлгийн хууль дахь тусгай зөвшөөрлийн нөхцөлөөр зохицуулдаг бөгөөд тэдгээрийн контент нь Интернетийн тусгай зөвшөөрөл болон Интернетийн практикийн дүрмээр тогтоосон нөхцөлд нийцсэн байх ёстой.
1999 онд Австрали Улсын парламент интернетийн контентийг зохицуулахтай холбоотой хууль баталсан. Энэ нь 1992 оны Өргөн нэвтрүүлгийн үйлчилгээний тухай хуулийн нэмэлт хэлбэрээр хуульчлагдсан.
